Stanisław Moniuszko, kompozytor uważany za twórcę polskiej opery narodowej i najwybitniejszego po Fryderyku Chopinie przedstawiciela stylu narodowego w muzyce polskiej, operę „Straszny dwór” skomponował w latach 1861-1864.

Mieszkał wówczas w Warszawie i pracował jako dyrygent w Teatrze Wielkim. Jednak zaprowadzone w kraju represje, w ramach których z Teatru Wielkiego zwolniono wielu artystów i zakazano wykonywania polskiego repertuaru doprowadziły do tego, że w praktyce kompozytor pozostawał bez zatrudnienia. Nie mogąc być aktywnym zawodowo, tworzył w domowym zaciszu.

Libretto Jana Chęcińskiego opowiada historię braci Stefana i Zbigniewa, którzy po powrocie z wojny składają przyrzeczenie pozostania w kawalerskim stanie. Jednak gdy poznają Hannę i Jadwigę, piękne panny z sąsiedniego dworu, trudno im będzie dotrzymać obietnicy.

Dzieło można określić jako syntezę staropolskiej kultury, przepełnione narodowymi elementami i symbolami - od strojów, przez rytuały i zwyczaje, aż po finałowy „Mazur”. Premierowe wykonanie opery, przywołującej temat świetności XVIII-wiecznej Polski w Teatrze Wielkim w 1865 roku wywołało prawdziwą manifestację patriotyczną wśród zgromadzonej publiczności.

Spektakl w reżyserii Laco Adamika odbędzie się 6 listopada na Dużej Scenie naszego teatru. W partiach solowych wystąpią Tomasz Kuk, Sebastian Marszałowicz, Monika Ledzion-Porczyńska, Katarzyna Oleś-Blacha, Adam Szerszeń, Magdalena Barylak, Michał Kutnik, Wołodymyr Pańkiw, Adam Zdunikowski, Paweł Szczepanek, Anna Gajdzik-Krzyżanowska, Kamila Mędrek-Żurek. Orkiestrę, Chór i Balet Opery Krakowskiej poprowadzi Joachim Kołpanowicz.